Chol Chnam Thmay đoàn kết

Bà con Khmer xem hình ảnh chuyên đề “Đồng bào Khmer tỉnh Vĩnh Long chung sức xây dựng nông thôn mới”. Hòa trong không khí cả nước chào mừng 40 năm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước và 125 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong 2 ngày 11 và 12/4/2015, ngày hội Văn hóa, Thể thao đồng bào Khmer tỉnh Vĩnh Long lần thứ VI, diễn ra tại chùa Hạnh Phúc Tăng (xã Trung Thành- Vũng Liêm) với nhiều hoạt động phong phú, đặc sắc. Ngày hội được tổ chức vào dịp Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay, đem đến không khí rộn ràng, vui tươi đậm đà bản sắc dân tộc Khmer. Độc đáo ẩm thực Khmer Ngày hội văn hóa của đồng bào Khmer rất phong phú và đa dạng, ngoài các hoạt động vui chơi, thể dục thể thao, liên hoan ẩm thực cũng là một điểm nhấn không kém phần hấp dẫn. Đối với các món ăn của đồng bào Khmer dù trong đời thường hay những dịp lễ, tết đều thể hiện rõ nét ứng xử của con người với thiên nhiên. Tham gia liên hoan này có 6 đội với 24 nghệ nhân là người dân tộc Khmer. Với chủ đề “bữa ăn gia đình ấm áp yêu thương”, các đội đã trình bày nhiều món ăn độc đáo: bún nước lèo, canh xiêm lo, thịt trâu kho rệu, bánh tét cốm dẹp, cá trê vàng nướng củ riềng, gỏi lá sầu đâu, bánh nướng ống tre, lươn um rau ngổ, bánh num chạc chôl (bánh quai vạc); rượu trái quách… Các món ăn của đồng bào Khmer không cầu kỳ song đã phản ánh khá sâu sắc khía cạnh văn hóa trong ẩm thực của cộng đồng và tất cả những điều này được thí sinh thể hiện trong liên hoan ẩm thực năm nay. Mắm bò hóc là nguyên liệu không thể thiếu, được nhiều đội chọn để nấu món bún nước lèo và canh xiêm lo. Để có nồi bún nước lèo nghi ngút khói, thật ngon và đậm đà mời gọi, cần thêm nguyên liệu đi kèm là cá, tôm mà phải là cá lóc đồng tươi sống làm sạch luộc nguyên con, bỏ xương lấy thịt, tôm đất tươi luộc rồi lột vỏ. Hỗn hợp nước luộc cá, luộc tôm được cho vào nồi mắm, thêm nước dừa xiêm mới có vị ngọt đậm đà. Nêm vào đó mắm bò hóc và mắm cá linh đã lược bỏ hết xương cùng với ngải bún, riềng, sả đập giập. Tô bún luôn hấp dẫn bởi những miếng thịt quay vàng ruộm, thịt cá lóc trắng nõn cùng với vài con tôm đỏ au. Ăn kèm với nó là các loại rau ghém và chén muối ớt cay xé. Cô Thạch Thị Si Phát (ấp Kỳ Son, xã Loan Mỹ- Tam Bình) chia sẻ đầy tự hào món canh xiêm lo. Đầu tiên cô trần sơ lá sầm canh với nước sôi cho lá bớt nhẫn. Cá lóc đồng luộc chín lấy xương kỹ rồi trộn với gia vị là sả, ớt, riềng, củ ngãi được bằm nhuyễn. Sau đó, mắm bò hóc được lọc kỹ nêm cho đậm đà rồi cho cá lóc đã trộn gia vị, lá sầm canh luộc cho vô nồi nước dùng thơm lừng mùi mắm. “Canh xiêm lo chan với cơm nóng ăn mát lịm, đậm đà. Món này nấu thường xuyên để con cháu không quên món ăn cội nguồn”- cô Si Phát nói. Cô Kiên Thị Tiến (ấp Trung Trạch, xã Trung Thành- Vũng Liêm) đang hấp bánh ống tre, chất phác nói: “Món bánh ăn vặt của người Khmer này, nhiều người Kinh khoái ăn lắm. Bánh này làm đơn giản: gạo nếp xay rây thành bột rồi trộn với đường muối, dừa nạo bằm rồi cho vào khuôn ống tre, đặt ống thẳng đứng trong nồi, chưng cách thủy chừng 2 phút là bánh chín. Khi bánh chín, kéo chiếc que lên, đặt bánh vào miếng lá chuối.” Chúng tôi được cô tặng cho cái bánh ống tre. Mùi thơm của gạo nếp, quyện với vị béo của dừa, hấp trong ống tre tạo nên vị ngon của bánh, ăn là nhớ mãi. Chol Chnam Thmay “samaki”! Liên hoan Nghệ thuật quần chúng dân tộc Khmer biểu diễn các loại hình nghệ thuật đặc sắc của người Khmer như: múa sa dăm, hòa tấu nhạc ngũ âm, trích đoạn dù kê đã thu hút trên 100 diễn viên đến từ các huyện Vũng Liêm, Tam Bình, Trà Ôn, Trường Dân tộc Nội trú tỉnh và TX Bình Minh tham dự. Đây được xem là món ăn tinh thần nhiều ý nghĩa của ngày hội văn hóa Khmer. Đội văn nghệ Khmer huyện Tam Bình tham dự ngày hội với gần 30 thành viên và trình diễn 5 tiết mục, bao gồm đơn ca, song ca, hát à dây, múa lâm leo, dù kê, sân khấu hóa lễ cưới và biểu diễn trang phục truyền thống. Đội của huyện Vũng Liêm mang thông điệp “tháng 3, Chol Chnam Thmay, samaki bạn nhé!” (samaki nghĩa là đoàn kết) với tinh thần đoàn kết hữu nghị dân tộc anh em, hát múa chào mừng ngày 30/4- ngày hòa bình thống nhất đất nước, tạo không khí vui tươi phấn khởi trong đồng bào Khmer. Em Thạch Thị Thia (Đoàn nghệ thuật quần chúng Khmer huyện Vũng Liêm) vui mừng: “Huyện của em lần đầu tiên được đăng cai tổ chức tổ chức ngày hội Khmer, em rất tự hào khi được tham gia vào lễ hội này. Mỗi dịp lễ, tết, những dịp liên hoan như thế này để cho tụi em được hát, được giao lưu đoàn kết. Em rất tự hào về văn hóa truyền thống của dân tộc mình”. Vũng Liêm với những tiết mục ca múa đậm nét dân tộc. Có thể nói rằng âm nhạc, múa không thể thiếu trong đời sống văn hóa cộng đồng Khmer. Hễ có tiếng nhạc, điệu hát là họ vui múa bên nhau. Âm nhạc, hát múa là sự hòa quyện với nhau để biểu hiện tâm hồn, tình cảm, tính cách của người Khmer Nam Bộ. Liên hoan cho người xem biết được những phong tục, tập quán, những bộ trang phục mà nam nữ đồng bào Khmer sử dụng hàng ngày hay trong các dịp lễ tết, cưới hỏi. Những điệu múa, lời hát dân gian nói về những nét văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer. Không khí của liên hoan vì thế mà thêm sôi nổi hơn. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh- Nguyễn Văn Thanh nhấn mạnh: Ngày hội với nhiều hoạt động văn hóa thể thao, phong phú, đặc sắc của đồng bào Khmer, tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong những ngày Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay là dịp tôn vinh, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào Khmer. Ngày hội thu hút đông đảo đồng bào Khmer, Kinh, Hoa trong tỉnh Vĩnh Long nhằm cùng giao lưu, hưởng thụ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa Ngày hội còn có triển lãm nhiều ảnh chuyên đề về: “Đồng bào Khmer tỉnh Vĩnh Long chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Nét văn hóa đặc trưng của đồng bào Khmer; thi đấu thể dục thể thao và các trò chơi dân gian... Song, cuộc đua ghe ngo được nhiều người Khmer mong đợi không thể tổ chức được do điều kiện khách quan nên nhiều người xuýt xoa tiếc rẻ, phải chi địa hình sông Vũng Liêm thuận lợi thì lễ hội sẽ vui, hấp dẫn thêm nhiều! Bài, ảnh: THANH QUYÊN